Buitenhof 6-05-'12: Hagens denkt het zijne van Peetooms woorden |
In september is het weer zover. Dan zijn er verkiezingen en
mogen we weer gaan stemmen. In de weken ervoor zullen we weer om de oren
geslagen worden met de nodige retoriek. Woorden als ‘samen’, ‘Europa’,
‘crisis’, ‘samenleving’, ‘zorgen’, ‘angst’, ‘vertrouwen’, ‘duurzaam’, ‘groen’
en ‘investeren’ zullen veelvuldig opduiken. Het zal gaan over ‘wie de rekening
moet betalen’ en over ‘resultaten boeken’. Uiteindelijk zal het gros van de
Nederlanders stemmen op de politicus waar ze de meest persoonlijke klik mee
voelen en die ze het meest betrouwbaar vinden. Niet de stof, maar de vorm
waarin die gegoten wordt zal de doorslag geven. En niet zozeer de partij, maar
de persoon die de partij vertegenwoordigt. De meeste Nederlanders zijn niet
nauwkeurig op de hoogte van de partijprogramma’s of de onderlinge verschillen
daarin. Misschien is het logisch. Woorden verliezen hun kracht. Wat is een
woord als ‘samen’ nog waard als die te pas en te onpas door politici gehanteerd
wordt met de intentie om ‘ons’ als burger aan te spreken en daar een band mee
te krijgen? Het doorzien van de intenties achter de woorden, maken die woorden
al snel minder krachtig. Ik wil helemaal niet aangesproken worden als ‘burger’.
Voor een ‘samengevoel’ ga ik wel naar een festival of een middagje kleien met
kleuters. Politici zien zichzelf niet als burger. Er is dus geen sprake van
‘samen’ en dat hoeft voor mij ook niet. Wat mij betreft mag ook het woord
‘burger’ worden afgeschaft. Ik wil dat woord alleen maar uit mijn mond horen
komen in relatie tot frietjes. Met mayonaise erbij. En niet opnieuw herinnerd
worden aan het feit dat ik de macht niet heb om politieke beslissingen te
beïnvloeden. Of eraan herinnerd worden dat zij die dat wel hebben, te veel met
de vorm bezig zijn en te weinig met de stof. Woorden verliezen hun kracht, en
daarom wordt de context belangrijker. Als de context de lezer of toehoorder een
goed gevoel geeft, kan een woord altijd worden gebruikt. Maar als we straks na
de verkiezingen weer in dezelfde spagaat terechtkomen als voorheen en politici
gaan praten over dat ze ‘niemand willen uitsluiten’ omdat ‘Nederland gesproken
heeft’ hang ik boven de wc. Dan kots ik mijn vega-burger en frietjes met
mayonaise er keihard weer uit. Laten we hopen dat het niet zover hoeft te
komen.